شرح حال آیت الله شیخ محمد لاکانی، مجتهد برجسته رشت

شیخ محمد شریف رازی

حجه الاسلام و المسلمین آیت اللّه حاج ‏شیخ محمد بن العالم الجلیل آیه اللّه حاج ‏شیخ مهدى لاکانى رشتى از علماء بزرگ و بنام ‏معاصر رشت می باشند. وى در ۲۸ صفر الخیر ۱۳۳۱ قمرى ‏در نجف اشرف متولد شده و در سن ده سالگى در سال ۱۳۰۰ شمسى با والد معظمش بایران و گیلان آمده و پس ازپنج سال توقف و خواندن مقدمات و تحصیلات جدید تا کلاس نهم (سیکل اول) براى ادامه تحصیل مسافرتى به تهران نموده و به واسطه عدم مناسبت و مساعدت‏ اوضاع آن روز، مراجعت به رشت و چهار سال توقف و تا حدود رسائل و قسمتى ازمکاسب را نزد والد خود و اساتید دیگر چون مرحوم حاج شیخ حسن رشاد و شیخ ابوطالب شفتى و آقا شیخ احمد طاهرى خوانده و در سال ۱۳۱۰ شمسى‏ به قم آمده و از مرحوم آیه اللّه خونسارى و حاج شیخ مهدى مازندرانى و مرحوم آیه اللّه حجت و آیه اللّه صدر استفاده نموده و در سال ۱۳۲۲ شمسى به قصد زیارت ‏اعتاب عالیات مسافرتى به عراق نموده و حدود شش ماه در نجف توقف و پس از استفاده از مرحوم آیت اللّه اصفهانى و آیت اللّه عراقى و امتحان دادن موفق به دریافت ‏اجازه اجتهاد گردیده و به قم بازگشت و به تدریس و تألیف پرداخته و عده بسیارى‏از محصلین گیلانى و غیره از محضرش کسب فیض نموده و خود نیز بدرس‏و مباحث آیه اللّه العظمى بروجردى شرکت نموده تا سال ۱۳۲۹ شمسى که مسافرت‏ به مکه و مدینه منوره و در بازگشت از اعتاب عالیات و زیارت ارض اقدس و حضرت‏ ثامن الحجج صلوات اللّه علیهم اجمعین، در اثر کسالت طولانى مرحوم والدش‏ و امریه ایشان، براى اداره کردن مدرسه ایشان عزیمت به رشت نموده و در آن شهرستان اقامت و تا اکنون در مسجد والدش و مسجد (خواهر امام) به اقامه ‏جماعت و تبلیغ دین و ترویج احکام و تدریس و تربیت طلاب و محصلین مدرسه مستوفى‏اشتغال دارند.

آثار علمى ایشان به قرار زیر است:

۱-شرح بر قطع و ظن و استصحاب و تعادل و ترجیح رسائل شیخ.

۲-شرح بر مکاسب محرمه و معاطاه و خیارات(متاجر شیخ انصارى).

۳-شرح بر مباحث الفاظ و برائت کفایه الاصول آخوند خراسانى.

۴-رساله‏اى در قطع

۵-رساله‏اى در ظن

۶-رساله‏اى در برائت و اشتغال

۷-رساله‏اى در استصحاب.

۸-رساله در تعادل و تراجیح

۹-رساله‏اى در شکوک

۱۰-رساله‏اى در قاعده‏(من ملک شیئا ملک الاقرار به)

۱۱-رساله‏اى در قاعده لاضرر

۱۲-رساله‏اى در رضاع‏

۱۳-رساله‏اى در جمع بین الرئیین(اصاله المهیه و الوجود)

۱۴-رساله‏اى در بحث نفس مناسب با منظومه سبزوارى.

۱۵-رساله‏اى در اعتقادات

۱۶-رساله مبسوطى در علم اخلاق بقلم عصرى.

۱۷-رساله‏اى در علم درایه

۱۸-رساله‏اى در اقتباسات آخوند(صاحب‏ کفایه) از دیگران.

۱۹-رساله‏اى در اشتباهات شهید ثانى.

۲۰-رساله‏اى در اشتباهات شیخ انصارى.

۲۱-رساله‏اى در عصاره دورهء منطق و معقول و فقه و اصول.

۲۲-رساله‏اى در قواعد فقهیه و اصولیه.

۲۳-رساله‏اى در کرو اختلافات در آن و جمع بین اقوال و روایات‏

نگارنده گوید: آیه اللّه لاکانى از دانشمندان روشن‏فکر و موجه گیلان و مورد وثوق و علاقه مردم رشت و اهل ولایت و محبت نسبت به خاندان رسالت(ع) می باشند.

منبع: گنجینه دانشمندان، ج۵، شیخ محمد شریف رازی، چاپخانه پیروز، قم، زمستان ۱۳۵۳، اول، ص ۱۸۹-۱۹۱٫