شرح حال آیت الله شیخ حسین لیچایی گیلانی
عبدالحسین جواهرکلام
آنجناب مدتى در خراسان مشغول تحصیل علوم دینى و معارف الهى بود، و بعدا جهت تکمیل تحصیلات فقهى و اصولى به نجف اشرف رهسپار شد، و از محضر آیات: شیخ محمّد کاظم خراسانى و سید محمّد کاظم طباطبائى یزدى استفاده نمود، و پس از تکمیل معلومات، به رشت مراجعت کرد.
عبدالحسین جواهرکلام
او عالمى فاضل، و شاعرى ماهر بود که در اشعارش تخلّص «خاموش» را برگزیده بود.
در حوزۀ نجف اشرف
آنجناب مدتى در خراسان مشغول تحصیل علوم دینى و معارف الهى بود، و بعدا جهت تکمیل تحصیلات فقهى و اصولى به نجف اشرف رهسپار شد، و از محضر آیات: شیخ محمّد کاظم خراسانى و سید محمّد کاظم طباطبائى یزدى استفاده نمود، و پس از تکمیل معلومات، به رشت مراجعت کرد.
وى پس از بازگشت به رشت چندى همانجا اقامت نمود، و از آنجا به «لشت نشاء» که «لیچاء» یکى از قراى آن سامان است مهاجرت کرد، و مشغول ترویج و تبلیغ احکام الهى گشت.
لیچائى، فوقالعاده از مادیات دور، و در عالم روحانى و معنوى عروج کرده، و در واقع یکى از زهّاد و پارسایان واقعى بود.
از آثار قلمى ایشان
١ -الفیهاى به نام «مواقع النجوم» ، در نظم کفایه الاصول.
٢ -دیوان اشعار.
نمونهاى از اشعار آنجناب قصیدۀ زیر است:
طبع آتش و شم آتش زده هر کاشانه – سوخت هر خرمن و هر انجمن و هر دانه
کعبه و بتکده و صومعه و دیر از او – سوخته یکسره چون سوختن پروانه
نزد عارف بود از شاهد ما خیل طیور – ز شرارش بفتادند ز آب و دانه
از جمادات و نباتات توان استدلال – کرد بر مطلب ما چون ستون حنانه
اینهمه آتش بیداد از آن آتش دان – شده در کوفه بلند از پسر مرجانه
شاه جانباز حجازى از آن آتش سوخت – سوخت از سوختنش عاقل و هم دیوانه
سوخت در شام رقیه گل شببوش که تا – کاشف از حجت کبراش شود رسمانه
آه از اندام شده بیدار از آن خواب خوشش – دیده خود مانده و خود گوشه آن ویرانه
زد به سر، ناله بر آورد که اى جان پدر – دل من خون شده چون شد تو شدى بیگانه
در و دیوار خرابه شده همنالۀ او – اشک حسرت ز اسیران بنگر پیمانه
نرود یادم از آن دم که بدیدش رخ باب – داد جان و دل ناقابل خود شکرانه
بدن لاغر او را به روى تخته نهاد – پیرهن پاره به در کرد از او جانانه
کهنه چادر کفنش شد به گمانم یاران – مکنید تخطئه کاین حرف بود افسانه
شام بد نام اگر طعنه به فردوس زند – جاى دارد که شود مدفن آن ریحانه
«خامشا» شعر تو مقبول فتد، نیست ضرور – بهر تو مجلس ترحیم و یا سالانه
نامبرده در روز پنجشنبه ١٧ /رجب/ ١٣٧۵ ق مطابق با ١٠ /اسفند/ ١٣٣۴ ش درگذشت، و در قبرستان حاج شیخ قم به خاک سپرده شد.
منبع
١ -تاریخ علما و شعراى گیلان.
.
.
منبع: تربت پاکان قم، عبدالحسین جواهرکلام، انتشارات انصاریان، قم، اول، ۱۳۸۲، ج۱، ص ۶٢٢ـ۶۲۳