دیماه؛ بهار صبر و بصیرت گیلانیان

حسن مقدمی شهیدانی

ماهِ نخستِ زمستان که همیشه و هر جا نماد سرما و تاریکی است، برای گیلانیان یادآور بهارِ حماسه و حادثه است. در تقویم تاریخ مردمان گیل و دیلم، روزهای پرحادثه و سرنوشت سازی برای گیلانیان ثبت شده است. پاسداشت هویت تاریخی مردم گیلان اقتضای آن دارد که نگذاریم بر حافظه و هویت تاریخی مان گرد فراموشی بنشیند. 

دیماه در تاریخ گیلان قرین اتفاقاتِ مهمی است که مرور برخی از آنها خالی از لطف نیست؛

۸ دی یکی از مهم ترین حوادث تاریخی سالهای های اخیر گیلان است. روزی که مردمانِ سرزمین مان پیشتر از مردمان پایتخت، علیه کودتای سبز برآشفتند و به خیابان ریختند و این روز را به عنوان «روز بصیرت گیلانیان» جاودانه ساختند.

اتفاق مهم دیگر، قیام جاودانه و پرفروغِ مجتهدِ گمنام و مجاهدِ گیلانی است. مرحوم آیت الله محمدباقر رسولی که در ۱۲ دیماه ۱۳۰۵، مردم گیلان را درست در هنگامه فراگیر شدن دیکتاتوری رضاخان پهلوی، به میدان نبرد با استبداد کشاند. در این روز چند هزار نفر از مردم رشت کفن پوشیده و به عرصه آمده و به مقابله با رژیم قیام کردند. رضاشاه، فضل الله زاهدی (عامل کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و نخست وزیر کودتا) را برای سرکوبی قیام آیت الله رسولی مأمور کرد. انگلیسی‌ها هم «آلن چارلز ترات» (بزرگترین مهره بریتانیا در دوران ۵۷ ساله سلطنت پهلوی‌ها و ریاست تشکیلات جاسوسی انگلیس در ایران) را برای سرکوبی این قیام به کمک فضل الله زاهدی فرستاد.

پانزدهم دیماه هم مقارن است با شهادت اولین دانشجوی گیلانی در دفاع مقدس. شهید «اکبر توپا» در ۱۵دیماه ۱۳۵۹ در منطقه سوسنگرد به شهادت رسید.

توجه به هویت تاریخی مردمان یک سرزمین، همواره موجب تعالی و مقدمه ای برای امتدادِ سربلندی و سرآمدی مردمان آن سرزمین است. با این وجود به نظر می رسد به پاسداشت این سه اتفاقِ مهمِ تاریخی، هشتم تا هفدهم دیماه را «دهه صبر و بصیرت مردم گیلان» نام بگذاریم.

این پیشنهاد فرهنگی البته حتما در محافل فرهنگی، رسانه ای و سیاسی ـ مذهبی گیلان به بحث گذاشته خواهد شد و انتظار آن است که متولیان متعهد استان در سطوح مختلف، با یک همدلی و همراهی ویژه در تثبیت آن گام بردارند.

امتداد برنامه «دیدار با مقام معظم رهبری» در سالروز «حماسه هشتم دیماه» را می توان به عنوان یکی از برنامه های فرهنگی ثابت این دهه در سطح ملی و پاسداشت «قیام مردم گیلان در ۱۲ دیماه سال ۱۳۰۵» را نیز می شود به عنوان یکی از برنامه های فرهنگی ثابت در سطح استانی، مطرح کرد.

حتما این دهه مبارک، موجب هم افزایی نیروها می‌شود و نتیجه اش استحکام پیوند تاریخی مردم گیلان با ارزشهای الهی خواهد بود.