تقویم تاریخ گیلان – ۲۸ اردیبهشت

۱- کشته شدن یپرم خان ارمنی از سران سکولار مشروطه گیلان. در جریان مشروطه یک گروه از ارامنه قفقاز به سرکردگی یپرم خان به مشروطه خواهان گیلان پیوستند. این عده خواهان حاکم شدن مشروطه سکولار بر کشور بودند. آنها در قضیه شهادت علمای گیلان از جمله آیت الله ملامحمد خمامی، آیت الله شیخ علی فومنی و آیت الله آقامیر بحرالعلوم نقش داشتند. بعد از فتح تهران، یپرم خان به ریاست نظمیه (شهربانی) تهران منصوب شد. او از عاملان اصلی جنایت سکولارها در به شهادت رساندن شیخ فضل الله نوری بود. یپرم خان در واقعه پارک اتابک سردستگی نیروهای دولتی را بر عهده داشت و نیروهای نیروهای اسلام خواه به فرماندهی ستارخان را به شدت سرکوب کرد. در یکی از جنگ ها در نزدیکی قلعه شورجه همدان کشته شد. (۱۲۹۱ ش) (رهبران مشروطه، ص۵۵۴-۵۵۵٫)

۲- ورود قوای اشغالگر شوروی به بندر انزلی. قوای شوروی به زور به خاک ایران تجاوز کرده و وارد بندر انزلی شدند. میرزاکوچک بعد از این قضایا، با آنها وارد مذاکره شد و موفق شد جلوی تجاوز آنها به خاک ایران را بگیرد. (۱۲۹۹ ش) (سردار جنگل، ص۲۳۳٫)

۳- افتتاح سد بزرگ سپیدرود در گیلان. سد سپیدرود اولین سد بزرگ گیلان بود که در استفاده بهینه از آبهای جاری گیلان نقش زیادی داشت. (۱۳۴۱ ش) (نامها و نامداران گیلان، ۲۵۵٫)

۴- گزارش ساواک درباره گیلان و آیت الله ضیابری. ساواک تهران در گزارش اطلاعات داخلی امروز خود به اقدامات احتمالی روحانیون در ایام محرم پرداخت و از آیت الله ضیابری به عنوان مرکز مبارزات نام برده و چنین نوشت: «هدف بیشتر روحانیون منطقه رشت و گیلان است که جزء نفوذ آیت‏الله ضیابرى بوده و نامبرده مدتى زندانى و با مالکین آن منطقه مربوط است و قرار است طلاب علوم دینى با عکس هاى خمینى از آنجا به دهات مورد نظر فرستاده شوند و براى نامبرده تبلیغ نمایند همچنین ارسال پول بحوزه علمیه قم را به روستاها و مالکین تذکر دهند.» (۱۳۴۲ ش) همچنین در این روز عده ای از روحانیون رشت استشهادیه ای را مبنی بر خلاف دین بودن لوایح ششگانه تهیه و امضا کردند. آنان این نامه را برای امام خمینی به تهران فرستادند. (۱۳۴۲ ش- ۲۵ ذیحجه ۱۳۸۲) (قیام ۱۵ خرداد به روایت اسناد ساواک، ج۲، ص۲۲۷؛ روزشمار سایت ۱۵خرداد)

۵- در این روز خانم «رویا باقری» بر اثر اصابت گلوله ماموران ساواک در مقابل درب منزلش در محله ژاندارمری رشت به شهادت رسید. (۱۳۵۵ ش) (فجر آفرینان، ص۲۰٫)

۶- انتخاب آیت الله ربانی املشی به عنوان اولین نماینده امام در گیلان. آیت الله ربانی املشی طی سفری چند روزه با حکم امام به گیلان اعزام شد تا مشکلات موجود را رسیدگی نماید. ایشان در این سفر نماینده امام در دو استان گیلان و مازندران بودند. حکم امام به این شرح است: «جناب مستطاب حجت‏الاسلام آقاى حاج شیخ محمدمهدى ربانى املشى- دامت افاضاته‏- مقتضى است جنابعالى در رأس هیأتى از فضلاى محترم حوزه مقدسه علمیه، مسافرتى به استان گیلان و مازندران نموده و از نزدیک به وضع مردم آن سامان رسیدگى نموده چنانچه کمبودهایى از نظر مذهبى و تبلیغى داشتند در رفع آنها بکوشید و با همکارى علماى اعلام و اهالى محترم محل- ایّدهم‏اللَّه تعالى- مشکلات را برطرف نموده و وحدت و یگانگى را حفظ نمایید و مردم را از تفرقه و نفاق که بزرگترین وسیله براى نفوذ اجانب و دشمنان اسلام مى‏باشد برحذر دارید. و سلام اینجانب را به عموم آقایان محترم ابلاغ نمایید. از خداى تعالى عظمت اسلام و مسلمین و ادامه توفیقات همگان را در راه انجام وظیفه الهى و خدمت به شریعت مقدسه خواستارم. والسلام علیکم و رحمهاللَّه و برکاته. روح‏اللَّه الموسوى الخمینى‏.» (۱۳۵۸ ش) (صحیفه امام، ج‏۲۱، ص ۵۹۱٫)