مجموعه طراحی‌هایی درباره زندگی آیت الله ضیابری
سجاد ستوده
روز ١٧ شهریور ١٣۶١ ش تاریخ رحلت آیت الله سیدمحمود ضیابری، از علمای بزرگ گیلان است. به مناسبت فرارسیدن سالگرد رحلت ایشان در سال ١۴٠٠ ش، در این پست طی ١٠ طراحی گرافیکی زیبا، نگاه مختصر به زندگی این عالم برجسته گیلان داشته ایم. طراح این کار، آقای احمد طهماسبی است.
سجاد ستوده
روز ١٧ شهریور ١٣۶١ ش تاریخ رحلت آیت الله سیدمحمود ضیابری، از علمای بزرگ گیلان است. به مناسبت فرارسیدن سالگرد رحلت ایشان در سال ١۴٠٠ ش، در این پست طی ١٠ طراحی گرافیکی زیبا، نگاه مختصر به زندگی این عالم برجسته گیلان داشته ایم. طراح این کار، آقای احمد طهماسبی است.
آیت الله سید محمود موسوی ضیابری در ۱۲۶۸ هجری شمسی در منطقه ضیابر، از توابع فعلی شهرستان صومعه سرا به دنیا آمد. پدرش مرحوم سیدمهدی موسوی ضیابری از روحانیون آن منطقه بود.
در هفت سالگی در مکتبی در ضیابر، خواندن و نوشتن، قرائت قرآن و صرف میر را آموخت و سپس به رشت آمد و در مدارس علمیه حاج سمیع و مستوفی به ادامه تحصیل پرداخت.
در ۱۲۹۸ شمسی در حالی که سی سال از عمرش می گذشت، راهی نجف اشرف شد و در زیر قبه بهشتی علوی، در حوزه پر نور نجف، پای درس آیات عظام شریعت اصفهانی، آقا ضیاءالدین عراقی، سید ابوالحسن اصفهانی نائینی نشست. وی همزمان در مدرسه قزوینی‌های نجف به تدریس پرداخت.
در آستانه اشغال ایران توسط نیروهای متفقین در تابستان ۱۳۲۰ به همدان و سپس به ضیابر عزیمت نمود. با توجه به شرایط آن روزهای ایران، در گیلان ماندگار و در رشت ساکن شد. وی در این ایام در مساجد خمیران، چهل تن و مسجد حاج محمد کریم به اقامه نماز جماعت پرداخت.
آیت الله ضیابری در سال ۱۳۲۸ شمسی و پس از رحلت آیت الله حاج سید مهدی رودباری، زعامت حوزه علمیه رشت را برعهده گرفت. وی در این سال به امامت در مسجد کاسه فروشان رشت پرداخت و تولیت مدرسه علمیه مهدویه را نیز بر دوش گرفته و علما و طلاب فراوانی را تربیت کرد.
تجدید بنای مسجد کاسه فروشان و حوزه علمیه مهدویه، همراهی با آرسن میناسیان در راه‌اندازی آسایشگاه معلولین و نیز دارالایتام مژدهی در رشت، احداث دهها مسجد، ساخت دهها خانه مسکونی برای فقرا و محرومین، حفر صدها حلقه چاه آب آشامیدنی در شهرها و روستاهای گیلان و … تنها بخشی از خدمات کم نظیر این عالم ربانی به مردم گیلان است.
ایشان با همراهی آیت الله لاکانی هم عهد شده بودند که در ازای هر مسجدی که رژیم پهلوی به دلایل مختلف اعم از تعریض معابر، خیابان کشی و … تخریب می‌کند، دو مسجد بنا کنند که بنا بر ۲۲ مسجدی که در آن ایام تخریب شد، ۴۴ مسجد در رشت احداث کردند.
در سال ۱۳۴۱ همزمان با رای‌گیری انقلاب سفید در کنار آیت‌الله حسن بحرالعلوم، رشت و مشخصاً مسجد کاسه فروشان را به مرکزی از مراکز مخالفت با رژیم پهلوی تبدیل کردند. آیت‌الله ضیابری پس از تجمع مردمی در مسجد کاسه فروشان، پیرامون ابعاد انقلاب سفید شاه سخنرانی کرده و سپس به همراه آیات بحرالعلوم و مهدوی لاهیجی در اعتراض به حکومت، از رشت عازم تهران شد.
عده زیادی از مردم گیلان آنها را تا قزوین همراهی کردند. در کرج مأموران رژیم آیت‌الله ضیابری و آیت‌الله بحرالعلوم را دستگیر می کنند. در این برهه از زمان، در صحیفه نور، نامه های متعددی از امام خمینی (ره) خطاب به آیت الله ضیابری دیده می‌شود. حتی بعدتر در برهه‌هایی از نهضت اسلامی، امام در پاسخ به تلگراف و نامه‌های علمای مختلف، آیت‌الله ضیابری را خطاب قرار می‌دهند.
پس از دستگیری امام خمینی (ره) در ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در اعتراض به دستگیری ایشان، اطلاعیه‌ای توسط ۳۵ تن از علمای بزرگ نقاط مختلف کشور صادر می‌شود که اولین و دومین امضای این اطلاعیه از آنِ آیت‌الله سید حسن بحرالعلوم رشتی و آیت الله سید محمود ضیابری است. امضای آیت‌الله سید حسین رودباری نیز پای این اطلاعیه دیده می‌شود.
در دوره ۱۵ ساله نهضت امام (ره) آیت الله ضیابری یکی از همراهان ایشان و از ارکان نهضت اسلامی در شمال ایران محسوب می‌شوند. خاطرات و دست نویس‌های باقیمانده از مرحوم آیت الله سید حسین رودباری، پدر آیت الله مجتبی رودباری، امام جماعت فعلی مسجد صفی رشت، حاوی مطالب کم نظیری در این زمینه است که امیدوارم به جهت عیان شدن نقش علمای گیلان در نهضت امام (ره) روزی به چاپ برسد.
یکی از نکات جالب توجه دوره تبعید حضرت امام(ره) نامه‌ای است که آیت الله ضیابری خطاب به “والری ژیسکاردستن” رئیس جمهور فرانسه می‌نویسند. ایشان در ۱۳ مهرماه ۱۳۵۷ خطاب به رئیس‌جمهور فرانسه می نویسد: رهبر شیعیان، حضرت امام خمینی، مهمان شما شده‌اند. انتظار می‌رود که مراتب مهمان نوازی را رعایت کنید و به خوبی از ایشان و همراهانشان مراقبت کنید.
از دیگر نکات قابل توجه دوره زعامت آیت الله ضیابری در رشت، اقامه نماز جمعه – در دوره پهلوی دوم- در مسجد کاسه فروشان رشت است. افرادی که در این نمازهای جمعه شرکت کرده‌اند از حضور پرشور مردم رشت و نیز حال معنوی خوش آیت الله ضیابری خاطراتی را نقل کرده‌اند.
آیت الله سید محمود ضیابری (ره) سرانجام در ۱۷ شهریور ۱۳۶۱ شمسی مطابق با ۱۹ ذالقعده ۱۴۰۲ هجری قمری در ۹۴ سالگی بر اثر کهولت سن و بیماری دار فانی را وداع گفتند.
مردم رشت بدن مطهر ایشان را در داخل مسجد کاسه فروشان در کنار قبر آیت الله سید مهدی رودباری به خاک سپردند.
منابع: صفحه اینستاگرام سجاد ستوده.
https://www.instagram.com/p/CTh3twPo9W4/?utm_medium=copy_link
سایت ۸دی.
