فهرستی از جراید و مجلات گیلان (۱)
فهرستی از تمام نشریاتی که از ابتدا تا پیش از انقلاب بزرگ اسلامی ایران که با مجوز رسمی از وزارت فرهنگ وقت منتشر می‌شدند را ذکر می‌کنیم و بدیهی است که نشریه‌های بسیاری هم بدون مجوز چاپ می‌شدند که از مجال بحث خارج است و بررسی آنها نیاز به فرصتی بیشتر و دقتی بسیار بسیار عمیق در تاریخ دارد
مرتضی عبدالهی
لینک بخش دوم و سوم این مطلب:
«در دوران مشروطیت، در دوران استبداد صغیر، در دوران دست‌اندازی انگلیسی‌ها و دیگر بیگانگان متجاوز به ایران ـ در همه این تجربه‌ها ـ گیلانی‌ها نشان دادند که پیشروند.
گیلانی‌ها پیشرو مبارزات سیاسی و فعّالیت‌های مطبوعاتی بودند. از جمله قدیمی‌ترین روزنامه‌های کشور و قدیمی‌ترین فعّالیت‌های سیاسی، در این منطقه بوده است.» مقام معظم رهبری۱۱/۰۲/۱۳۸۰
***
زمانی که نخستین روزنامه‌ی گیلانی در سال ۱۲۸۶ه.ش به نام «خیرالکلام» منتشر شد مرحله دیگری از رشد علمی و فرهنگی مردم این سامان به ظهور رسید.
اگرچه این ورود بعد از نشر اولین روزنامه ایران ـ وقایع اتفاقیه ـ با اندکی تأخیرصورت پذیرفت، اما جامعه گیلک را، پخته، آگاه و صریح القلم و تند زبان تر در این نوشتارها می بینیم.
برای درک بیشتر تاریخ مبارزاتی مردم گیلان لازم بود به نوشته جات مردم این دیار سری بزنیم و مطبوعات را دوره‌ای کنیم چرا که در یک نگاه کلی و همه نگر روزنامه زبان گویای یک ملت است و می‌شود روش زندگی مردم و سطح اجتماعی و فرهنگی آنان و طریقه حکمرانی حاکمان وقت را ارزیابی نمود.
در بررسی‌های به عمل آمده به چند نتیجه رسیده ایم که همین ویژگی‌ها از مردم با ایمان گیلان ؛ مبارزانی غیور و پیشرو ساخته و سرزمین دیلم را به حق نقطه‌ای آباد و پاک و با برکت قرار داده است.
۱- هدف بسیاری از روزنامه ها مبارزه با بیگانگان و ارتقاء سطح فرهنگی مردم بود.
۲- اکثر قریب به اتفاق روزنامه‌ها در شهر رشت چاپ می‌شده است چرا که چندین چاپخانه در رشت که مرکز بود وجود داشت و باید دانست که گسترش مطبوعات وام دار صنعت چاپ و ایجاد چاپ خانه هاست و در ایران هرجا که چاپ خانه زودتر پا می گشود روزنامه نشر خود را آغاز می کرد.
۳- موضوع بسیاری از این روزنامه ها سیاسی بود و به مقابله با ظلم حکام وقت و دخالت بیگانگان می‌پرداختند و متاسفانه کمتر مجالی برای تبلیغ دین مبین اسلام می‌یافتند اگرچه اکثر مجریان این مطبوعات انسانهای مسلمانی بودند که بر اساس غیرت دینی و ملی به قیام به پا خاسته بودند تا جایی که حتی آن دسته از روزنامه های غیر اسلامی هم که چاپ می‌شد موضوعشان سربلندی ایران و مبارزه با ظلم حکام و کم کاری انان بود.
۴- البته نباید این زیرکی روزنامه های چپ گیلان ـ یعنی روزنامه هایی که مثلا مروج افکار توده ای بودند ـ را نیز نادیده گرفت که همیشه چند مجوز و امتیاز برای نشریات گوناگون و به اسم‌های نزدیک به هم در آستین داشتند که در هنگام توقیف سریعا افکار خود را در قالب نشریه ای جدید پیگیری کنند؛ که این زیرکی هم نشانگر استعداد مردم این منطقه است.
۵- دقت در اولین تا آخرین نشریه ما را به این نتیجه می‌رساند که می‌توان روزنامه های این استان را به نُه دوره تقسیم نمود:
الف) دوره اول (تا ۱۳۰۰ه.ش):
نشریات این دوره ضمن پرداختن به جمیع مسائل اجتماعی، در جهت مبارزه با استبداد و استعمارگران بیگانه قلم می‌زدند. این نویسندگان با مقالات مستدل و حماسی کاری انجام دادند که در آن دنیای پر آشوب و بی ثبات، از قدرت سپاهیان فراوان و مجهز خارج بود.
قلم این افراد علاوه بر آگاهی بخشی به جامعه و ارتقاء سطح آن، مقابله ای شدید با دشمن بود و ملت را از انفعال بیرون آورد-با اینکه دولت و نظامیان چندان نیرو و امکاناتی نداشتند- و گروههای مختلفی از طبقات متفاوت اقشار جامعه به مقابله با بیگانگان پرداختند.
ب) دوره دوم (۱۳۰۰ تا ۱۳۰۶ ه.ش):
با شروع تحولات اجتماعی در ایران و انقراض قاجار و روی کار آمدن رضا پهلوی ، دولتهای روس و انگلیس طرح نقشه و نابودی نهضت های مقام آزادی خواه را آماده نمودند.
اگرچه دراین مبارزه تاریخی، جراید به پا خاستند ولی دیری نپایید که همگی خاموش شدند و آنهایی هم که ماندند چاره ای جز صبر و مماشات ندیدند.
ج) دوره سوم (۱۳۰۷ تا ۱۳۲۰ ه.ش):
این برهه دوران خفقان و خاموشی نشریات به دلیل جریان حکومت استبدادی رضا خانی بود.
د) دوره چهارم (۱۳۲۰ تا کودتای آمریکایی ۱۳۳۲):
این دوره دوران بازگشت نشریات بود ولی روزنامه ها از هماهنگی اصولی برخوردار نبودند. بعضی طرفدار رژیم و برخی طرفدار آزادی و آزادگی بودند. در این دوره ۶۹ عنوان روزنامه نشر می شد.
ه) دوره پنجم (۱۳۳۲ تا انقلاب اسلامی):
این دوره که مصادف با دوره پهلوی پسر بود با اعمال محدودیت بیشتر برای مطبوعات به عنوان اولین قدم محمدرضا سپری شد. تنها هفت عنوان نشریه در این دوره آن‌هم با احتیاط کامل به راه خود ادامه می دادند.
و) دوره ششم (۱۳۵۷ تا ۱۳۵۹)
در این دوره به دلیل تقارن آن با پیروزی انقلاب اسلامی و ایجاد فضای بسیار باز سیاسی تعداد نشریات افزایش چشمگیری یافت و همه گروههای سیاسی به طور کاملا جدی و صریح به طرح و نشر افکار خود و نقد و تخریب آرای دیگران می‌پرداختند.
نشریات این دوره بیشتر سیاسی بودند.
ز) دوره هفتم (۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸)
مجلات این دوره به خاطر شروع دفاع مقدس در سرتاسر ایران اسلامی و مشغولیت اکثر مردم و دولت با این مسئله ، تعداد مجلات به شدت کاهش یافت و موضوعات آنها بیشتر فرهنگی ، خبری و اجتماعی بودو به ارگان منسوب به حکومت نزدیک شدند.
ح) دوره هشتم (۱۳۶۹ تا ۱۳۷۵)
نشریات این دوره بیشتر به مباحث علمی و فرهنگی می‌پردازد و متصل به مراکز علمی و دانشگاهی می‌باشند.
ط) دوره نهم (۱۳۷۶ تا ۱۳۸۰)
بیشتر نشریات این دوره خبری تحلیلی می‌باشند و از تعداد نسبتا خوبی برخوردار می‌باشند.
***
در ادامه اولا فهرستی از تمام نشریاتی که از ابتدا تا پیش از انقلاب بزرگ اسلامی ایران که با مجوز رسمی از وزارت فرهنگ وقت منتشر می‌شدند را ذکر می‌کنیم و بدیهی است که نشریه‌های بسیاری هم بدون مجوز چاپ می‌شدند که از مجال بحث خارج است و بررسی آنها نیاز به فرصتی بیشتر و دقتی بسیار بسیار عمیق در تاریخ دارد که باز هم نمی‌شود همه آنها را احصا نمود و یا اگر هم تعداد زیادی جمع آوری شوند به دلیل فضای خفقان آن ایام نمی‌توان به مشخصات اصلی آنها دست یافت و همچنین قابل استناد هم نمی‌باشند.
سپس فهرست جرایدی که گیلانیان در خارج از استان گیلان نشر می‌دادند و بعد از آن نشریات دوران انقلاب اسلامی تا سال ۱۳۸۰ را ذکر خواهیم نمود.
و اما نشریات گیلانی قبل از انقلاب اسلامی[۱]:
۱- خیر الکلام
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: مبارزه با ظلم جامعه و حکومت
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: شیخ ابوالقاسم بهشتی روان (افصح المتکلمین) / تاریخ شروع نشر: اول مرداد ۱۲۸۶ ه.ش /تعداد انتشار: ۲۵۳ شماره
۲- انجمن ملی ولایتی گیلان
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: درج مذاکرات انجمن ملی ایران
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: عبدالرحمن حسینی (دبیرالممالک)/ تاریخ شروع نشر: ۲۴ رجب ۱۲۲۵ ه.ق /تعداد انتشار: ۴ شماره
۳- ساحل نجات
روزنامه /محل نشر: انزلی / مابقی اطلاعات نامعلوم است.
۴- نسیم شمال
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: تاریخ جامع و مستندی از مشروطیت و سیر تحول آن در منطقه
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: سید اشرف الدین حسینی (نسیم شمال) /تاریخ شروع نشر: ۹ ربیع الثانی ۱۳۲۶ ه.ق (سال ۲ مشروطه)
۵- ساحل نجات
روزنامه /محل نشر: انزلی / موضوع: مبارزه با ظلم
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: شیخ ابوالقاسم بهشتی روان (افصح المتکلمین) / تاریخ شروع نشر: ۲۶ رجب ۱۳۲۵ه.ق / تعداد انتشار: ۱۳ شماره
۶- گلستان
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: فرهنگی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: محمدحسین رئیس التجار/ تاریخ شروع نشر: ۱۴ شعبان ۱۳۲۵ ه.ق/ تعداد انتشار: ۴ شماره
۷- مجاهد
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: ناشر افکار مجاهدان گیلان
تاریخ شروع نشر: ۹ شوال ۱۳۲۵ ه.ق /تعداد انتشار: ۵ شماره
۸- کاشف الحقایق
روزنامه /محل نشر: رشت
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: میرزا حبیب الله خان گاسپادین/تاریخ شروع نشر: ۶ ذی القعده ۱۳۲۵ ه.ق /تعداد انتشار: ۱ شماره
۹- گیلان
روزنامه /محل نشر: رشت / ناشر: میرزا حسن خان اسدزاده
صاحب امتیاز و مدیر: انجمن ولایتی گیلان /تاریخ شروع نشر: ۱۸ ذی الحجه ۱۳۲۵ ه.ق /تعداد انتشار: ۴ شماره
۱۰- سروش
روزنامه/ محل انتشار: رشت
مدیر: میرزا عیسی خان سروش /تاریخ شروع نشر: ۱۳۲۵ه.ق
۱۱- هوی وهوس
روزنامه /محل نشر: لاهیجان
مدیر: حاجی حسین /تاریخ شروع نشر: ۱۳۲۵ه.ق
۱۲- مؤبد
روزنامه /محل نشر: لاهیجان /تاریخ نشر: ۱۳۲۵ه.ق
۱۳- دبیریه
نشریه /محل نشر: رشت /موضوع: تاریخی
مدیر و نویسنده: سید عبدالرحمن حسینی (دبیر الممالک) /تاریخ شروع نشر: ۱۸ ربیع الاول ۱۳۲۶ه.ق /تعداد انتشار: ۵ شماره
۱۴- حقیقت
هفته نامه /محل نشر: رشت /موضوع: ناشر افکار و عقاید انجمن حقیقت
۱۵- حبل المتین
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: نشر تلگراف ها و مکاتبات مجاهدان گیلان و انجن های ایالتی
صاحب امتیاز و مدیر: میرزا سید حسن خان کاشانی
۱۶- اتفاق
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: فرهنگی
صاحب امتیاز: علی آقا حبیبی /مدیر: عبدالباقی /تاریخ شروع نشر: ۱۳۲۶ ه.ق
۱۷- اتفاق
دو هفته نامه /محل نشر: رشت /موضوع: ناشر افکار حزب اتفاق ترقی
مدیریت: معصوم زاده اشکوری و جمشید زاده / تاریخ شروع نشر: ۱۶ جمادی الثانی ۱۳۲۹ ه.ق
۱۸- تمدن
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: مبارزه با ظلم حکومت
مدیر: میرزا رضا خان مدبرالممالک / تاریخ شروع نشر: ۲۹ جمادی الثانی ۱۳۲۹ ه.ق /تعداد انتشار: ۱ شماره
۱۹- مدرسه تمدن
روزنامه /محل نشر: رشت
تاریخ شروع انتشار: ۱۱ جمادی الاول ۱۳۲۷ه.ق
۲۰- دستور
روزنامه /محل نشر: رشت / موضوع: تاریخی، سیاسی، طرفدار استقلال ایران
تاریخ شروع نشر: ۹رجب ۱۳۱۸ ه.ق /تعداد انتشار: ۳ شماره
۲۱- افلاطون
روزنامه /محل نشر: رشت
تاریخ شروع نشر: ۲۶ رجب ۱۳۲۸ ه.ق
۲۲- اخوت
روزنامه /محل نشر: رشت / موضوع: اخلاقی، ادبی
مدیر مسئول: هادی مولوی گیلانی /تاریخ شروع نشر: ۸ شعبان ۱۳۲۸ ه.ق /تعداد انتشار: ۱۳ شماره
۲۳- گیلان
روزنامه /محل نشر: رشت / موضوع: سیاسی
مدیر مسئول: م.ص /تاریخ شروع نشر: ۲۶ شعبان ۱۳۲۸ ه.ق
۲۴- مهدی حمال
روزنامه /محل نشر: رشت / موضوع: فکاهی
مدیریت: اکبرزاده /تاریخ شروع نشر: ۱۶رمضان ۱۳۲۸ ه.ق /تعداد انتشار: ۱ شماره
۲۵- کنکاش
روزنامه /محل نشر: رشت / موضوع: ارگان آزادی خواهان گیلان
مدیریت: محمدعلی حسن زاده /تاریخ شروع نشر: ۱۳ ذی القعده ۱۳۲۸ ه.ق
۲۶- نجات
روزنامه /محل نشر: رشت / موضوع: تجارت
تاریخ شروع نشر: ۱۳۲۸ه.ق
۲۷- صدای رشت
روزنامه /محل نشر: رشت / موضوع: حریت، مساوات، عدالت
مدیریت: ع احمدزاده /تاریخ شروع نشر: ۱۵ محرم ۱۳۲۹ه.ق /تعداد انتشار: ۱۹ شماره
۲۸- ندای رشت
روزنامه /محل نشر: رشت
تاریخ شروع نشر: ۱۳۲۹ ه.ق /تعداد انتشار: ۲ شماره
۲۹- نوع بشر
روزنامه /محل نشر: رشت
مدیر: محمدتقی شیرازی /تاریخ شروع نشر: ۲۵ ربیع الثانی ۱۳۲۹ ه.ق/تعداد انتشار: شماره
۳۰- زمان وصال
روزنامه /محل نشر: رشت / موضوع: حفظ مراتب وطن خواهان مظلوم و ضد مستبدین مشروطه نما
مدیریت: میرزا علی اصغر شیرازی (ناصرالشعرا) /تاریخ شروع نشر:۱۹ جمادی الاول ۱۳۲۹ ه.ق /تعداد انتشار: ۹ شماره
۳۱- آموزگار
روزنامه /محل نشر: رشت / موضوع: مقالات علمی و اجتماعی
مدیر: میرزا محمدتقی شیرازی /تاریخ شروع نشر: ۷ جمادی الثانی ۱۳۲۹ ه.ق /تعداد انتشار: ۲۴ شماره
۳۲- راه خیال
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: فکاهی، سیاسی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: شیخ ابوالقاسم بهشتی روان (افصح المتکلمین) /تاریخ شروع نشر: ۱ شعبان ۱۳۲۹ ه.ق
۳۳- عصر سعادت
هفته نامه /محل نشر: رشت
تاریخ شروع نشر: ۱۲۹۵ ه.ش
۳۴- جنگل
روزنامه /محل نشر: کسما /موضوع: اشاعه مرام و اعتقاد نهضت جنگل
مدیریت: میرزا حسین کسمائی /سردبیر: میرزا غلام حسین کسمائی / تاریخ شروع نشر: ۱۹ شعبان ۱۳۳۵ ه.ق
۳۵- آموزگار
روزنامه /محل نشر: رشت
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: میرزا حسین خان جودت /تاریخ شروع نشر: ۱۳۲۹ ه.ق
۳۶- صبح سعادت
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع اجتماعی
مدیر: محمد آصفی /تاریخ شروع نشر: ۱۳۳۷ ه.ق
۳۷- البدر المنیر
هفته نامه /محل نشر: انزلی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: سید ابوالفضل جلال الذاکرین /تاریخ شروع نشر: ۱۲۹۷ه.ش
۳۸- بدر منیر
روزنامه /محل نشر: انزلی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: سید جلال بدری /تاریخ شروع نشر: ۱۲۹۸ ه.ش
۳۹- مجله بلدیه
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: آگاهی از خدمات شهرداری رشت
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: ناصر میرزا آراسته /تاریخ شروع نشر: ۱۳۳۷ه.ق
۴۰- فرهنگ
ماهنامه /محل نشر: رشت /موضوع: فرهنگی،اجتماعی
مسئول: حسین جودت /مدیریت: محمد شعبانی و احمد قطبی /تاریخ شروع نشر: ۱۲۹۸ه.ش
۴۱- بیداری
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: ناشر مقررات و زبان شهرداری
مسئول و صاحب امتیاز: حسین جودت/تاریخ شروع نشر: ۱۲۹۷ ه.ش
۴۲- گیلان
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: اخبار داخله و خارجه
صاحب امتیاز و مدیر: سعید صفی و محمد خان /تاریخ شروع نشر: ۱۳۳۸ ه.ق
۴۳- آموزش
روزنامه /محل نشر: رشت
تاریخ شروع نشر: ۱۲۹۹ ه.ش
۴۴- انقلاب سرخ
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: اشاعه مرام کمیته ملی آزادی بخش ایران
مدیریت: سید ابوالقاسم ذرّه
۴۵- کامونیست
دو هفته نامه /محل نشر: رشت /موضوع: ناشر افکار کمیته مرکزی فرقه کمونیست ایران
مدیر: سید جعفر جوادزاده خلخالی (پیشه وری) /تاریخ شروع نشر: ۱۲ ذی القعده ۱۳۳۸ه.ق
۴۶- فریاد جوانان
روزنامه /محل نشر: رشت / موضوع: نشر افکار کمونیستی
تاریخ شروع نشر: ۱۳۲۸ ه.ق / تعداد انتشار: ۲ شماره
۴۷- ایران سرخ
نشریه دیواری / محل نشر: رشت /موضوع: نشر افکار رهبران کمونیست
مدیر: رضا روستا /تاریخ شروع نشر: ۱۳۳۸ ه.ق
۴۸- ترغیب
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: امورات گیلان
مدیریت: م.مدنی / تاریخ شروع نشر: ۱۳۰۰ ه.ش
۴۹- بحر خزر
روزنامه /محل نشر: رشت
تاریخ شروع نشر: ۱۳۰۱ ه.ش
۵۰- مرأت المله
روزنامه /محل نشر: رشت
تاریخ شروع نشر: ۱۳۰۱ ه.ش
۵۱- وقت گیلان
روزنامه /موضوع: سیاسی، اجتماعی
صاحب امتیاز و مدیر: باقر هدایتی / تاریخ شروع نشر: ۱۳۰۱ ه.ش
۵۲- پیام
هفته نامه /محل نشر: رشت /موضوع: مدافع حقوق زحمت کشان
صاحب امتیاز و مدیر: ابراهیم فخرایی /تاریخ شروع نشر: ۱۹ فروردین ۱۳۰۲ ه.ش
۵۳- ندای گیلان
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: مقابله با ظلم
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: میر محمود مدنی / تاریخ شروع نشر: ۱۳۰۲ ه.ش
۵۴- طلوع
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: مبیّن احساسات و منعکس کننده ی خواسته های مردم
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: محمود رضا طلوع / سردبیر: ابراهیم فخرایی /تاریخ شروع نشر: ۱۵ جمادی الاول ۱۳۴۲ ه.ق
۵۵- پرورش
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: اجتماعی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: میر احمد مدنی /تاریخ شروع نشر: ۱۱ جمادی الاول ۱۳۴۲ ه.ق /تعداد انتشار: ۱۱۴۹ شماره
۵۶- قرن چهاردهم
روزنامه /محل نشر: رشت
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: علی آزاده گیلانی /تاریخ شروع نشر: بهمن ۱۳۰۲ ه.ش
۵۷- طلیعه قدس
هفته نامه /محل نشر: رشت
تاریخ شروع نشر: ۱۳۰۲ ه.ش
۵۸- پیک
مجله /محل نشر: رشت /موضوع: سوسیالیستی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: محمدعلی شریفی/تاریخ شروع نشر: خرداد ۱۳۰۴ ه.ش
۵۹- صورت
هفته نامه /محل نشر: رشت /موضوع: ناشر افکار حزب توده گیلان
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: حسین حرمی کرمانی (نیک روان) /تاریخ شروع نشر: ۱۳۰۳ ه.ش
۶۰- وقت
روزنامه /محل نشر: رشت
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: معتمدالاسلام رشتی /تاریخ شروع نشر: ۲۷ خرداد ۱۳۰۴ ه.ش
۶۱- ماه تابان
روزنامه
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: سید جلال الدین بدری /تاریخ شروع نشر: ۴ شهریور ۱۳۰۴ ه.ش
۶۲- حقایق
محل نشر: رشت /موضوع: ناشر افکار مبارزین آزادی خواه مسلمان
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: میرزا محمدی انشایی /تاریخ شروع نشر: مهر ۱۳۰۴ ه.ش
۶۳- برزگران
روزنامه
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: فخرالدین زانیچی /تاریخ شروع نشر: ۱۳۴۴ ه.ق
۶۴- رشت
روزنامه /محل نشر: رشت
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: محمدعلی خمامی (گیلک) /تاریخ شروع نشر: ۱۳۰۴ ه.ش
۶۵- دریا
روزنامه /محل نشر: رشت
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: سید عبدالجواد بهبهانی/تاریخ شروع نشر: ۱۳۰۵ ه.ش
۶۶- آیینه شمال
روزنامه /محل نشر: رشت
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: میرزا علی اصغر خوان جلیلی مژدهی /تاریخ شروع نشر: اول تیر ۱۳۰۵ ه.ش
۶۷- نامه نسوان شرق
دوهفته نامه /محل نشر: انزلی /موضوع: بیداری زنان
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: بانو مرضیه ضرابی /تاریخ شروع نشر: ۱۳۰۵ ه.ش
۶۸- معیشت الهی
روزنامه /محل نشر: رشت
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: خلیل یوسف زاده نوعی /تاریخ شروع نشر: ۱۳۰۵ ه.ش
۶۹- فکر جوان
هفته نامه /محل نشر: رشت
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: علی آزاده گیلانی /تاریخ شروع نشر: ۱۳۰۴ ه.ش
۷۰- امید اسلامی
مجله
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: غلام حسین ضرابی/تاریخ شروع نشر: ۳۰ فروردین ۱۳۰۶ ه.ش
۷۱- پیک سعادت نسوان
دوماهنامه /محل نشر: رشت /موضوع: حقوق اجتماعی و سیاسی و ملی زنان
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: روشنک نوع دوست /تاریخ شروع نشر: آبان ۱۳۰۶ ه.ش/تعداد انتشار: ۶ شماره
۷۲- البرز
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: ارگان کمیته ایالتی حزب دموکرات ایران
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: شکرالله خان کیهان /تاریخ شروع نشر: ۱۷ خرداد ۱۳۰۶ ه.ش
۷۳- فروغ
ماهنامه /محل نشر: رشت /موضوع: مسائل فرهنگی، اجتماعی گیلان
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: ابراهیم فخرایی /تاریخ شروع نشر: دی ۱۳۰۶ ه.ش
۷۴- ایران کبیر
هفته نامه /محل نشر: رشت /موضوع: اتحاد اقوام ایرانی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: گریگور یقبکیان /تاریخ شروع نشر: ۱۶ فروردین ۱۳۰۷ ه.ش
۷۵- مجله بلدیه
ماهنامه /محل نشر: رشت /موضوع: ارائه خدمات شهرداری
تاریخ شروع نشر: ۱۳۰۷ ه.ش
۷۶- آفتاب تابان
روزنامه /محل نشر: رشت
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: حاج بنان مدنی /تاریخ شروع نشر: ۱۳۰۸ ه.ش
۷۷- گذران توده
روزنامه /محل نشر: رشت
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: خلیل یوسف زاده نوعی /تاریخ شروع نشر: ۱۳۱۳ ه.ش
۷۸- سپیدرود
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: مبارزه با بیگانگان و نشر افکار ملی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: خلیل یوسف زاده نوعی /سردبیر: ص.مهرنوش/تاریخ شروع نشر: ۱۳۲۰ ه.ش
۷۹- سرباز سرخ
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: انتشار افکار نیروهای اشغالگر شوروی
مدیریت: حسین اوغلی
۸۰- اخبار روزانه
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: انتشار اخبار جنگی روسیه و متفقین
مدیر: حسین نیک روان /تاریخ شروع نشر: ۱۷ آذر ۱۳۲۱ ه.ش
۸۱- گیله مرد
هفته نامه /محل نشر: رشت /موضوع: فکاهی، سیاسی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: ابوالمکارم دماوندی /تاریخ شروع نشر: ۱۳۲۳ ه.ش
۸۲- الفبا
هفته نامه /محل نشر: رشت /موضوع: نشر افکار ملی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: رحیم صفاری /تاریخ شروع نشر: ۲۳ تیر ۱۳۲۴ ه.ش
۸۳- گیلانشهر
هفته نامه /موضوع: سیاسی، اجتماعی، اقتصادی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: محمد صدیق کوچکی /تاریخ شروع نشر: اول فروردین ۱۳۲۵ ه.ش /تعداد انتشار: ۱۲۲ شماره
۸۴- دیلم
هفته نامه /محل نشر: بندر انزلی /موضوع: ناشر افکار حزب توده بندر انزلی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: دکتر یحیی عضدی دیلمی /تاریخ نشر: تیر ۱۳۲۵ه.ش
۸۵- گیلان زمین
هفته نامه /محل نشر: رشت /موضوع: خدمت به جامعه گیلان زمین
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: محمود ضرابی (گیلانی) /تاریخ نشر: آذر ۱۳۲۶ ه.ش /تعداد انتشار: ۱۲ شماره
۸۶- بازار
هفته نامه / موضوع: خبری
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: میرشجاع گسگری /تاریخ نشر: ۱۶ آبان ۱۳۲۸ ه.ش
۸۷- گیلان ما
هفته نامه /محل نشر: رشت /موضوع: مبارزه با ظلم و بیگانگان
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: علی فائق /تاریخ نشر: ۲۷ آبان ۱۳۲۸ ه.ش
۸۸- گیلان زمین
روزنامه /محل نشر: رشت
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: قدیر بیشه بان /تاریخ نشر: ۲۱ آذر ۱۳۲۸ ه.ش
۸۹- گیلان نو
محل نشر: رشت /موضوع: مبارزه با فقر، بیماری و بی سوادی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: محمود ضرابی /تاریخ نشر: ۲۴ فروردین ۱۳۲۹ ه.ش
۹۰- ندای رشت
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: فرهنگی، اجتماعی
مؤسس: تقی شریعت زاده /مدیر و سردبیر: احمد شفتی /تاریخ نشر: ۱۲ تیر ۱۳۲۹ ه.ش
۹۱- نامه‌ی بهزاد
هفته نامه /محل نشر: رشت /موضوع: اجتماعی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: غلام حسین بهزادی (فخام)/تاریخ نشر: ۲۲ تیر ۱۳۲۹ ه.ش /تعداد انتشار: ۲۲ شماره
۹۲- شبان
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: مبارزه با ظلم و ارتقاء جامعه
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: دکتر رضی شبان /سردبیر: فرهاد خسرو شاهی /تاریخ نشر: ۲۳ آذر ۱۳۲۹ه.ش /تعداد انتشار: ۵۳ شماره
۹۳- مرد گیلان
هفته نامه /محل نشر: رشت /موضوع: مبارزه با فساد و جلوگیری از ظلم
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: رحیم کوچصفهانی/تاریخ نشر: ۲۹ آبان ۱۳۲۹ ه.ش /تعداد انتشار: ۳۲ شماره
۹۴- ساحل نجات
روزنامه /محل نشر: بندر انزلی /موضوع: دفاع از حقوق مردم بندر انزلی و صیادان
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: سید رضی بدری /تاریخ نشر: ۱۰ دی ۱۳۲۹ ه.ش
۹۵- انزلی
روزنامه /محل نشر: انزلی /موضوع: سیاسی، اجتماعی
صاحب امتیاز: بانو رحیمیه /سردبیر: باقری /تاریخ نشر: ۱۲ بهمن ۱۳۲۹ ه.ش
۹۶- طلایه
هفته نامه /محل نشر: انزلی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: م.ع. احمدزاده /تاریخ نشر: ۷ بهمن ۱۳۲۹ ه.ش
۹۷- گیلان امروز
هفته نامه /محل نشر: رشت /موضوع: در جهت اهداف ملّیون
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: عسگری /تاریخ نشر: ۱۷ بهمن ۱۳۲۹ ه.ش
۹۸- صدای گیلان
روزنامه /محل نشر: رشت /موضوع: ادبی، اجتماعی، سیاسی، فکاهی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: محمد معتضد /تاریخ نشر: ۲۷ اسفند ۱۳۲۹ه.ش /تعداد انتشار: ۱۰ شماره
۹۹- تازیانه
هفته نامه /محل نشر: رشت /موضوع: وابسته به حزب توده ایران
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: مهندس نویدی /تاریخ نشر: ۲۸ اسفند ۱۳۲۹ه.ش
۱۰۰-بندر
هفته نامه /محل نشر: انزلی/موضوع: ارگان نیمه رسمی حزب توده ایران
صاحب امتیاز و مدیر مسئول: رضا قاسمیان /تاریخ نشر: ۸ فروردین ۱۳۳۰ ه.ش
نویسنده دیدگاه: هدایتی
2022/10/23 - 09:53