تاج کیانی به سرِ فَعله شد، مسجد ما مسخره الدوله شد / اشعار آیت الله نجفی گیلانی علیه تاجگذاری رضاخان

اشاره: آیت الله شیخ یوسف نجفی گیلانی از علمای مبارز دوران معاصر که با کتاب ارزنده «طومار عفت»ش بیشتر شناخته می شود، از همان ابتدای تحرکات رضاخانی برای به دست گرفتن حکومت، شروع به مقابله و مبارزه با این جریان باطل نمود و در این راه از هیچ کوششی دریغ نکرد. او که از مخالفان سر سخت پهلوی به حساب می آمد، به طور صریح و شفاف علیه رضا پهلوی موضع می گرفت، قلم می زد و سخنرانی می نمود.

شعر زیر نمونه ای از صراحت آیت الله نجفی گیلانی در مقابله با طاغوت است که به مناسبت تاجگذاری رضا پهلوی سروده است و در دیوان ایشان ـ «دیوان فانی» ـ منتشر شده است.

رنگ ایمان این اشعار را به مناسبت ۲۵ شهریور، سالروز پیروزی گیلانیان در پایان دادن به دیکتاتوری رضاخانی منتشر می کند:

علم در این عصرِ هنر، علّه شد     جهل به ما از همه سو حمله شد

روز سیه بختی ما جمله شد       چرخ به کام امم سِفله شد

تاج کیانی به سرِ فَعله شد

تا که معارف شده ز اهل فجور         معرفت و علم بود در کُسور

کار بلد یکسره نبش قبور        شهر شده مصطبه ای[۱] از شرور

مسجد ما مسخره الدوله شد

راه برِ راه، غلط شد غلط شد       کشور و این شاه، غلط شد غلط

خرمن بی‌کاه، غلط شد غلط       سال و مه و گاه، غلط شد غلط

این غلط از دامنه تا قله شد

ترس من از رفتن فرِّ هماست          خشم من از این جو گندم نماست

سود و زیانش همه راجع به ماست      زانکه وطن در کف غیر از شماست

خون دل از دیده روان دجله شد

آنکه رضا نیست حق از وی (رضا) است        تن به (رضا) دادن ما از قضا است

شاهی مفضول هم از اقتضاء است        بازی امروزه رُل ما مَضَی[۲] است

بر فضلا صدر نشین فضله شد

یوم الاحد[۳] چهارم اردیبهشت       دست قضا فرق رضا تاج هِشت

از پی تاریخ چنین روز زشت        سال و مَهش خامه ز هجرت نوشت

بک بنگر ملک کیان مثله شد

([۱۱ شوال] ۱۳۴۴ هجری قمری) [مصادف با ۴ اردیبهشت ۱۳۰۵ ه.ش]

منبع: دیوان فانی، اثر مرحوم آیت الله شیخ یوسف نجفی گیلانی، ص۲۰۳و۲۰۴٫

 ————————————————————————–

[۱] . زباله دان

[۲] . گذشته

[۳] . یکشنبه