حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمدجواد پیشوایی، فرزند آیت الله سیدابوطالب پیشوایی، دو کتاب خاطرات دارند که محتوای آنها مکمل یکدیگر است. از هر دو کتاب مُرید روح الله و فرزند شهر خوبان در اینجا در موضوع مصائب روحانیت و مردم بندرانزلی در دوران دیکتاتوری رضاخان پهلوی استفاده شده است.

دکتر محمد فنائی اشکوری
استاد دکتر محمد فنائی اشکوی، در این کتاب از پدربزرگ پدری اش مرحوم حجت الاسلام شیخ عیسی فنائی اشکوری و مصائبی که در دوران دیکتاتوری رضاخان سرشان آمده با تلخی یاد کرده و سند گواهی جواز داشتن لباس روحانیت را به سال ۱۳۰۸ درج نموده است. متن کامل آن خاطرات در اینجا درج می شود:

مرتضی شگفت
این روحانی در دوران دیکتاتوری رضاخان گرفتار مصائب بزرگی شد و در نهایت به دست عوامل شهربانی دستگیر و تا حد مرگ او را شکنجه شد و در سال ۱۳۱۳ به قتل رسید. شرح حال او، بیانگر یک نمونه از روحانیون رشت و فضای اختناق سیاه پهلوی اول می باشد که برای هدم دین، چه بلاهایی سر روحانیت شیعه آورد.

میثم عبداللهی
تصویب و اجرای قانون متحدالشکل شدن لباس های مردان ایرانی در ۱۳۰۷ از نخستین وجوه ضددینی بود که پشت پرده رضاخان را افشا میکرد. ممنوعیت پوشیدن لباس طیف های مختلف روحانیت به جز برای عده معدودی از مجتهدین و اجبار برای پوشیدن لباس متحدالشکل فرنگی که شامل کت و شلوار و کراوات و گذاشتن کلاه پهلوی برای همه مردان ایرانی اجباری شد.

میثم عبدالهی
«استاد ابوجعفر» یا «آقا سید ابوجعفر» از علمای بزرگ شیعه در گیلان در قرون تاریخ اسلام است. تخریب این بقعه در فروردین ۱۳۰۴ به دست سرتیپ محمدحسین آیرم فرماندار نظامی رشت و فرمانده «تیپ مستقل شمال» از سوی رضاخان رئیس الوزراء، مستقر در رشت، آغاز گردید و در کنار آن چند مسجد و تعداد زیادی از خانه‌های مردم تخریب گردید ولی جنبشی بزرگ را در میان مردم در مخالفت با این کار، به وجود آورد.