آیت الله سیدمجتبى رودبارى در صحیفه امام خمینی
میثم عبداللهی
آیت‌الله رودباری از شاگردان امام خمینی در قم و نجف و مورد اعتماد ایشان قرار داشت. این عالم ربانی زمانی که در نجف نزد امام تحصیل میکرد، برای چند نفر از علمای گیلانی وساطت کرد و امام برای آنها اجازه نامه در امور حسبیه صادر کرد.
میثم عبدالهی
آیت‌الله رودباری از شاگردان امام خمینی در قم و نجف و مورد اعتماد ایشان قرار داشت. این عالم ربانی زمانی که در نجف نزد امام تحصیل میکرد، برای چند نفر از علمای گیلانی وساطت کرد و امام برای آنها اجازه نامه در امور حسبیه صادر کرد. معمولا مرجع تقلید به افرادی که خودش مستقیم میشناسد یا حداقل دو نفر از شاگردان مورد وثوق، او را برای این کا معرفی کنند، اجازه نامه صادر میشود. امام خمینی خودشان فهرست اجازات شرعى صادره در نجف اشرف را به طور دقیق با نام شخص وکیل، نام دو معرف، حیطه اختیارات و تاریخ آن ثبت کردند که در صحیفه امام منتشر شده است. همچنین متن کامل بسیاری از اجازاتی که امام خمینی صادر کردند نیز در صحیفه امام منشر است. در زیر جاهایی که در کتاب نام آیت‌الله رودباری در کتاب صحیفه امام به عنوان معرف مندرج است، درج شده است. آیت‌الله رودباری در مصاحبه با مجله حریم امام به همین نکته اشاره کرده و گفته بودند که «در بعضی جاها نوشته اند که آقا مجتبی، فلانی را معرفی کرده … همه اجازاتی که امام به من دادند را دارم.»[۱]
در میان اجازاتی که آیت‌الله رودباری گرفتند، فقط متن کامل اجازه نامه به آقاى غلامحسین اشراقى، در امور حسبیه و شرعیه در کتاب صحیفه امام مندرج است که در اینجا هم اجمال و هم تفصیل آن مندرج است. ایشان خودشان هم بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از امام اجازه نامه در امور حسبیه گرفتند ولی متن آن در کتاب صحیفه مندرج نیست.
آیت‌الله رودباری و آیت‌الله خائفی در صدور اجازه‌نامه برای مرحوم آیت الله سیدمحمود ضیابری، بزرگترین مجتهدین وقت رشت، در سال ۱۳۵۳ نقش اصلی را داشتند. اجازه‌نامه امور حسبیه که به خط امام و امضای بود را برای آقای ضییابری به رشت فرستادند و آقای رودباری رونوشتی از آن برای خود برداشت. متن آن سند، در صحیفه امام مندرج نیست و نام در فهرست اجازات شرعى صادره در نجف اشرف درج نشده. متن کامل اجازه‌نامه امور حسبیه از امام خمینی (ره) به همراه ماجرای گرفتن آن به قلم آیت‌الله رودباری در کتاب «صحیفه دل»، ج۱، به کوشش موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی منتشر شد و ما در اینجا از همانجا نقل میکنیم.
***
اجازه نامه به آیت‌الله آقای حاج سیدمحمود ضیابری، در امور حسبیه و شرعیه
«بسمه تعالی
خدمت حضرت مستطاب آیت‌الله آقای حاج سیدمحمود ضیابری، دامت برکاته!
پس از اهداء تحیت و سلام، از قرار مسموع مصارف حوزه علمیه رشت و دیگر مصارف جنابعالی سنگین است. لهذا جنابعالی مختارید که دو ثلث از سهم مبارک امام، علیه الصلوه و السلام، و سهم سادات عظام، کثرالله نسلهم الشریف، را که مؤمنین در حساب اینجانب خدمت‌تان می‌دهند، در مصارف حوزه و غیره برسانید و ثلث دیگر را برای اینجانب ارسال فرمایید، برای حوزه‌های مهمه علمیه. از خداوند تعالی سلامت و سعادت جنابعالی و عظمت و عزت اسلام و مسلمین را خواستاریم.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته.
تاریخ ۲۲ محرم الحرام ۱۳۹۵ [مطابق ۱۵ بهمن ۱۳۵۳]»[۲]
***
فهرست اجازات [شرعى صادره در نجف اشرف]:
۹۷- گیرنده: آقاى حاج سیدمظفر مظفرى ثقه الاسلام- رودسر … ۲۵/ شوال/ ۸۶[ق مطابق ۱۶ بهمن ۱۳۴۵][۳]
معرّف: آقاى [محمد] محمدى گیلانى و آقاى [عبداللَّه] خائفى و آقاى حاج آقا مجتبى [رودباری]
حدود اختیارات: حسبیات و ایصال دو ثلث سهم. نسخه ثانیه گرفتهاند. تاریخ ۴/ جمادى الثانى/ ۸۷
۲۵۰- گیرنده: ثقه الاسلام آقاى سیدعبدالغنى حسینى اشکورى … ۲۸/ ربیع الاول/ ۸۸[ق ۴ تیر ۱۳۴۷]
معرّف: آقایان آقا سیدمجتبى رودبارى و آقا شیخ عبداللَّه خالقى[۴]
حدود اختیارات: حسبیات، ایصال ما زاد و نصف سادات[۵]
۳۱۲- گیرنده: ثقه الاسلام آقاى حاج شیخ محمدجواد ممجّد [لنگرودی] … ۲۰/ شوال/ ۸۸ [ق ۱۹ دی ۱۳۴۷]
معرّف: آقاى حاج سیدکاظم میرعبدالعظیمى و آقاى حاج آقا مجتبى رودبارى
حدود اختیارات: حسبیه و دو ثلث ایصال[۶]
۳۳۵- گیرنده: ثقه الاسلام آقاى حاج شیخ غلامحسین اشراقى … ۲۷/ ذى الحجه/ ۸۸ [ق ۲۵ اسفند ۱۳۴۷]
معرّف: آقاى میرعبدالعظیمى و آقاى آقا مجتبى رودبارى
حدود اختیارات: حسبیه، ایصال نصف.[۷]
۴۱۲- گیرنده: ثقه الاسلام حاج سیدنورالدین اشکورى- کاظمین … ۲۰/ ذى القعده/ ۸۹ [ق ۸ بهمن ۱۳۴۸]
معرّف: آقاى حلیمى، آقاى رودبارى
حدود اختیارات: نصف و حسبیه.[۸]
۴۴۹- گیرنده: ثقه الاسلام حاج شیخ عبدالحسین علامه لاهیجى … ۲/ جمادى الاولی/ ۹۰ [ق ۱۵ تیر ۱۳۴۹]
معرّف: آقاى رودبارى، آقاى خائفى
حدود اختیارات: امضاى اجازه جمعى از علماء.[۹]
اجازه نامه به آقاى غلامحسین اشراقى، در امور حسبیه و شرعیه
زمان: ۲۵ اسفند ۱۳۴۷/ ۲۷ ذى الحجه ۱۳۸۸
مکان: نجف
موضوع: اجازه در امور حسبیه و شرعیه
مخاطب: اشراقى، غلامحسین
بسم اللَّه الرحمن الرحیم
بعد الحمد و الصلاه، جناب مستطاب عمده الاعلام و مروّج الاحکام و ثقه الاسلام آقاى حاج شیخ غلامحسین اشراقى- دامت افاضاته- مجازند در تصدى امور حسبیه و شرعیه که منوط است به اذن فقیه جامع الشرایط؛ «فله التصدی لما ذکر مع مراعاه الاحتیاط»؛ و نیز مجازند در اخذ سهم مبارک امام- علیه السلام- و صرف نصف آن را در محالّ مقرره، از آن جمله اعاشه خودشان به نحو اقتصاد، و ایصال نصف دیگر را به این جانب براى صرف در حوزههاى مهمه علمیه.
«و اوصیه- ایّده اللَّه تعالى- بما أوصى به السلف الصالح من ملازمه التقوى و التجنب عن الهوى و التمسک بعروه الاحتیاط فى الدین و الدنیا، و أرجو منه أن لا ینسانى من صالح دعواته»؛ و السلام علیه و على اخواننا المؤمنین و رحمه اللَّه و برکاته.
به تاریخ ۲۷ شهر ذى الحجه الحرام ۱۳۸۸٫
روح اللَّه الموسوی الخمینى. [۱۰]
پاورقی:
[۱] . «نگاهی به علما و حوزه علمیه گیلان، آیت الله رودباری: مسئله هجرت باید احیا شود / روش مهم امام آزاداندیشی بود»، هفته نامه حریم امام، س۳، ش۱۱۳، پنجشنبه ۲۸ مرداد ۱۳۹۳، ص۲۰-۲۱٫
[۲] . صحیفه دل، ج۱: مطالب و خاطرات مکتوب از شاگردان حضرت امام خمینی (س)، با همکاری: مرتضی طاهری و اصغر میرشکاری و حمید بصیرت منش، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، تهران، سوم، ۱۳۸۵، ص۹۳٫
[۳] . صحیفه امام، ج۱، ص۴۵۹-۴۶۰٫
[۴] . در اینجا فامیلی آیت الله عبدالله خائفى گیلانی، به اشتباه «خالقى» درج شده.
[۵] . صحیفه امام ، ج۱ ، ص۴۷۸
[۶] . صحیفه امام ، ج۱ ، ص۴۸۶
[۷] . صحیفه امام ، ج۱ ، ص۴۸۸٫
[۸] . صحیفه امام ، ج۱ ، ص۴۹۸
[۹] . صحیفه امام ، ج۱ ، ص۵۰۲٫
[۱۰] . صحیفه امام، ج۲، ص۲۲۲٫
